Avrupa’da sağlık eşit olmaktan çok uzak
Sağlıkta Avrupa birincisi Hollanda
Her yıl açıklanan Avrupa Sağlık Tüketici Endeksi’ne (EHCI) göre Hollanda, kıtadaki en iyi sağlık sistemine sahip olmayı sürdürüyor.
29.11.2013
http://www.euractiv.com.tr/gida-ve-saglik/article/saglikta-avrupa-birincisi-hollanda-028784
Hasta hakları, sağlık hizmetlerine erişim, önleme ve sonuç gibi 48 göstergenin değerlendirildiği endekste Hollanda, bin üzerinden 870 puan alarak 35 Avrupa ülkesi arasından birinci oldu.
AB’de Hollanda’yı sırasıyla Danimarka, Belçika ve Almanya takip ediyor. Listenin son sıralarında ise Romanya, Portekiz ve Letonya yer alıyor.
ECHI, ulusal istatistikler, hasta anketleri ve İsveçli sivil toplum kuruluşu Health Consumer Powerhouse’ın (HCP) hazırladığı bağımsız araştırmanın sonuçlarına dayanıyor.
ECHI 2013’ün Brüksel’deki tanıtımında konuşan HCP yöneticisi Arne Björnberg, AB’nin sağlıkta Hollanda’dan öğrenecek çok şeyi olduğunu söyledi.
Björnberg, ‘Hollanda’da ‘kaos sistemi’ dediğimiz bir durum var. Bu, hastaların sağlık sigortalarını alacaklarından sağlık hizmetlerini alacağı yerlere kadar büyük bir özgürlüğe sahip olduğunu gösteriyor. Hollanda ile diğer ülkeler arasındaki fark, bu kaosun yönetiliyor olması. Sağlık alanında kararlar, hastalar ve sağlık çalışanları arasında diyalogla alınıyor’ dedi.
Ekonomik krizle ilgili tartışmalara rağmen Avrupa’da tedavi sonuçlarının iyiye gitmeye devam ettiğini belirten Björnberg, ‘Pek çok hasta örgütü bunu söylememizden hoşlanmıyor çünkü hayatlarını her şeyin battığını, daha çok paraya ve dikkate ihtiyacımız olduğunu söyleyerek kazanıyorlar. Bu doğru olabilir; ancak tedavi sonuçları iyiye gidiyor’ dedi.
Ancak tanıtım toplantısında ECHI’nin erişebilirlik göstergesi, finansal kısıtlamalar göz önünde bulundurulmaksızın yalnızca bekleme sürelerinin ölçülmesi sebebiyle eleştirildi.
Eleştirilere göre İsveç ve Belçika gibi bazı Avrupa ülkelerinde yoksul kesimler randevu almaktan imtina edebiliyor çünkü doktora gittiklerinde kendilerinden, daha sonra geri ödenecek bir para alınıyor.
‘İki vitesli’ sistem
HPC, 2013’te elde ettikleri en önemli bulgulardan birinin, sağlık hizmetlerinin ülkeye bağı olarak ‘iki vitesli’ olması. Hastaların alabileceği hizmetin kalitesi zengin ülkelerde yoksul ülkelere göre ayırt edilebilir bir şekilde daha fazla ve bu uçurum da artış gösteriyor.
Litvanya Sağlık Bakanı Povilas Andriukatis, ‘Avrupa’da sağlık eşit olmaktan çok uzak. Bu, çocukların aşılanması gibi temel hizmetlerden yeni kanser ilaçlarına kadar geçerli’ dedi.
HPC aynı zamanda sağlık şirketlerini ve hastaların dikkatini, yeni tedavi ve terapilere erişim konusuna çekti ve mali kısıtlamaların, giderek daha çok sayıda ülkenin yeni ilaç ve terapilerin ve bunların geri ödemelerinin onay sürecini geciktirmesine yol açtığını söyledi.
Björnberg, ‘Bu taktiği daha önceki HCP endekslerinde de görüyor olsak da bu genellikle daha yoksul ülkelerle sınırlıydı. Ancak bu giderek İsveç ve İsviçre gibi daha zengin ülkelerde de giderek daha yaygın hale geliyor’ dedi.
Henriette Jacobsen
