Eczacı Meslek Hakkı

Ancak meslek hakkı tanımına ve uygulanmasına ilişkin meslek kamuoyunda tam bir kavram kargaşası yaşanıyor. “Meslek hakkı” yerine “eczacı kâr marjı”, “hizmet hakkı” vb. kavramlar sıklıkla kullanıldığı gibi, meslek hakkı için farklı düzeyde bir eğitim formasyonuna ihtiyaç olduğunu söyleyenler ve hatta uç bir örnek olsa da meslek hakkını hak etmediğimizi ileri sürenler de var. Özetle meslek hakkı konusunda kafalar bir hayli karışık.

Meslek hakkının uygulanmasına ilişkin taleplerde de benzer kafa karışıklığı yaşıyoruz. “Reçete başına”, “kutu başına” meslek hakkı, çoğu zaman da her ikisi birden talep edilebiliyor.

Meslek hakkı, eczacının aldığı eczacılık eğitimi ile kazandığı mesleki formasyonun karşılığı olan ve çoğunlukla kutu başı bir değerle ifade edilen bir haktır.

“Hizmet hakkı” ya da “hizmet bedeli” ise eczacının mesleği ile ilgili ileri bir formasyon alarak eczanesinde sunabileceği ve yasal bir düzenleme ile çeşitlendirilebilecek olan sağlık hizmetlerinin karşılığı olarak alacağı bedeldir. Eczacının ilaç ve sağlık sistemindeki artan yeni rolü “hizmet hakkı” talebine ciddi bir meşruiyet alanı sağlayacak, eczane ekonomilerine artı değer, mesleğe ise artı saygınlık kazandıracaktır.

Grafiklerde Fransa ve Portekiz’de iki farklı meslek hakkı uygulamasının örneklerini göreceksiniz. Eczane sayısı, eczacı kâr marjı ve nüfus parametreleri dikkate alındığında Fransa modeli bize en çok benzeyen model.

Fransa’da ilaç fiyatlarından ve eczacı kâr marjından bağımsız olarak eczacıya kutu başına sabit bir meslek hakkı veriliyor. Portekiz modelinde ise ilaç fiyatlarına bağlı meslek hakkı uygulaması var. İlaç fiyatları arttıkça, eczacı kâr marjı azalıyor, eczacı meslek hakkı ise artıyor. Portekiz’de de yine kutu başına meslek hakkı uygulanıyor.

AB ülkelerindeki benzer örneklerden yola çıkarak ülkemize özgün bir meslek hakkı modellemesi geliştirebiliriz.

Ecz. Rafet ŞAHİN